piątek 2 kwietnia 2021

W Wielki Czwartek na Festiwalu Misteria Paschalia zabrzmi „Mattutino de’ Morti”. To kolejny dowód na to, że także poza głównymi ośrodkami kwitło bujne życie muzyczne, a przeszłość kryje jeszcze wiele arcydzieł czekających na swoich odkrywców. Premiera na PLAY KRAKÓW 2 kwietnia o godz. 20.00.

Davide Perez, autor „Mattutino de’ Morti”, urodził się w 1711 roku w Neapolu, jednej z muzycznych stolic ówczesnej Europy. Zdobył uznanie  jako twórca kościelnych kantat i oratoriów oraz licznych oper wystawianych we wszystkich ważnych miastach Italii. Jako 38-latek był bliski objęcia pozycji kapelmistrza w Watykanie, ale mimo poparcia udzielonego mu przez muzyków posada przypadła Niccolò Jommellemu. Trzy lata później otrzymał propozycję z Lizbony, gdzie król Józef I – zagorzały miłośnik opery – chciał go uczynić nadwornym kompozytorem i nauczycielem muzyki swoich córek. Perez przyjął tę ofertę i wyjechał do Portugalii w 1752 roku.

Ledwie trzy lata później, w 1755 miejsca miała jedna z największych naturalnych katastrof nowożytnej Europy – trzęsienie ziemi w Lizbonie. Zginęła w nim jedna czwarta mieszkańców miasta, a osiemdziesiąt pięć procent budynków uległo zniszczeniu – w tym nowo wybudowana Ópera do Tejo. W tych okolicznościach ocalały z kataklizmu Perez nie mógł kontynuować błyskotliwej kariery kompozytora operowego i w centrum jego zainteresowań znalazła się muzyka religijna. Przez blisko trzydzieści lat na dworze (swój urząd sprawował do końca życia) tworzył więc kompozycje kościelne w najróżniejszych formach i na różne okazje, w tym także swoje najwybitniejsze osiągnięcie – „Mattutino de’ Morti”. Utwór zabrzmiał po raz pierwszy w 1770 roku na zakończenie pielgrzymki do sanktuarium maryjnego Nossa Senhora do Cabo. Ta pątnicza tradycja ma rodowód średniowieczny i jest żywa do dzisiaj. W czasach Pereza przeżywała okres świetności za sprawą roztoczonego nad nią królewskiego patronatu, umożliwiającego także powstanie tak okazałego utworu jak „Mattutino”. Słychać w nim wyraźnie operowy temperament kompozytora, który komponując dla Kościoła, wciąż myślał o tekście i jego muzycznym opracowaniu w kategoriach teatralnych.

Angielski powieściopisarz i znawca sztuki William Beckford zapoznał się z dziełem w 1786 roku, już po śmierci Pereza, i wspominał to doświadczenie jako zupełnie niezwykłe. Pisał: „Tak podniosłej, tak poruszającej muzyki nigdy jeszcze nie słyszałem i nigdy już może nie usłyszę, bo płomień żywej pobożności tli się coraz słabiej wszędzie niemal w Europie i w przeciągu kilku lat zgasnąć może całkiem. Promienieje on tymczasem jeszcze w Lizbonie i zrodził oto muzykę o najniezwyklejszym wyrazie. […] Utwór kończyło Libera me, Domine, de morte aeterna, które poruszyło każdy nerw mego ciała i uderzyło tak głęboko, że wybuchnąłem łzami”.

Podczas koncertu na Festiwalu Misteria Paschalia ramą dla dzieła włoskiego twórcy na portugalskim dworze będą towarzyszące tradycyjnie liturgiom za zmarłych antyfony „Salve Regina” i „In paradisum” pochodzące z „Conductus funebris” krakowskiego kompozytora Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego.

Zespoły Coro e Orchestra Ghislieri poprowadzi ich założyciel Giulio Prandi. Włoski dyrygent z wielkim entuzjazmem zaangażował się w przywracanie współczesnym słuchaczom zapomnianej barokowej muzyki religijnej z południa Europy. Nie tylko ją wykonuje, ale także sam wyszukuje w archiwach i bibliotekach rękopisy, do których nikt nie sięgał przez stulecia. Dzięki swemu zaangażowaniu odkrył na nowo utwory kompozytorów takich, jak Galuppi, Jommelli, Perti, Durante, Astorga, Leo i właśnie Perez.

Specjalnie dla Festiwalu Misteria Paschalia, we współpracy z miastem Pawia, Collegio Ghislieri i Fundacją Ghislieri, koncert został zarejestrowany w Teatro Fraschini w Pawii. Ten niezwykły budynek, jeden z najwspanialszych teatrów XVIII wieku, zachowany w niemal niezmienionym kształcie, powstał w roku 1773, jest więc tylko trzy lata młodszy od „Mattutino de’ Morti”. Muzyka zyska w ten sposób oprawę architektoniczną, która pozwoli widzom na pełne doświadczanie atmosfery epoki i odnajdywanie połączeń między różnymi dziedzinami sztuki.

WIELKI PIĄTEK, 2 kwietnia 2021 | godz. 20.00

Teatro Fraschini, Pawia, Włochy

Premiera nagrania na PLAY KRAKÓW

MATTUTINO DE’ MORTI

Program:

Grzegorz Gerwazy Gorczycki (1665/7–1734)
Salve Regina
(Conductus funebris)

Davide Perez (1711–1778)
Mattutino de’ Morti

Grzegorz Gerwazy Gorczycki (1665/7–1734)
In paradisum
(Conductus funebris)

Artyści:

Salvo Vitale – bas

Federico Fiorio – sopran

Marta Redaelli – sopran

Maria Chiara Gallo – alt

Luca Cervoni – tenor

Alessandro Ravasio – bas

Coro e Orchestra Ghislieri

Giulio Prandi – dyrygent

Więcej aktualności

Rozpoczynają się Misteria Paschalia 2025!
czwartek 10 kwietnia 2025

Rozpoczynają się Misteria Paschalia 2025!

Osiem dni, dziesięć wyjątkowych lokalizacji i kilkadziesiąt wydarzeń artystycznych w Krakowie, Tyńcu i Wieliczce od 13 do 20 kwietnia 2025 roku – tak prezentuje się tegoroczna, 22. edycja Festiwalu Misteria Paschalia, jednego z najważniejszych europejskich festiwali muzyki dawnej. Pod kierownictwem artystycznym Vincenta Dumestre’a odbiorcy doświadczą wyjątkowej podróży przez muzykę dawnych wieków, pełną zarówno uznanych arcydzieł, […]

czytaj więcej
Wyjątkowa wystawa instrumentów dętych na Festiwalu Misteria Paschalia 2025
poniedziałek 31 marca 2025

Wyjątkowa wystawa instrumentów dętych na Festiwalu Misteria Paschalia 2025

Ponad 100 eksponatów, koncerty, wykłady i specjalistyczne warsztaty – tak będą wyglądać Winds Days!, czyli cztery niezwykłe dni (13–16 kwietnia) poświęcone historycznym instrumentom dętym, które odbywają się w ramach Festiwalu Misteria Paschalia.  Wystawa w Pałacu Potockich będzie prawdziwą gratką dla miłośników muzyki dawnej. Zaprezentowane zostaną unikatowe instrumenty pochodzące zarówno z prywatnych kolekcji, jak i z […]

czytaj więcej
Wawelskie misterium: In motu – wyjątkowe spotkanie muzyki, tańca i historii 
wtorek 18 marca 2025

Wawelskie misterium: In motu – wyjątkowe spotkanie muzyki, tańca i historii 

Zwiedzający historyczne komnaty Zamku Królewskiego na Wawelu staną się świadkami niezwykłego widowiska. Wawelskie misterium: In motu – wydarzenie łączące w sobie muzykę dawną, barokowy taniec i majestat królewskich wnętrz – odbędzie się 16 kwietnia w ramach tegorocznej edycji Festiwalu Misteria Paschalia. To unikatowa okazja, by doświadczyć sztuki w jej najbardziej autentycznej formie.  Wydarzenie podzielone jest […]

czytaj więcej
Early Music Day 2025 – prolog Festiwalu Misteria Paschalia 
poniedziałek 10 marca 2025

Early Music Day 2025 – prolog Festiwalu Misteria Paschalia 

Od dwunastu lat pierwszy dzień wiosny jest także Dniem Muzyki Dawnej. To data symboliczna i nieprzypadkowa: 21 marca urodził się Johann Sebastian Bach. Dlatego co roku właśnie w ten dzień świętujemy szczególnie, słuchając europejskiej muzyki średniowiecza, renesansu i baroku. W tym roku na celebrowanie Early Music Day zapraszamy do kościoła opactwa oo. Benedyktynów w Tyńcu.  […]

czytaj więcej
Misteria Paschalia 2025 – ogłaszamy program! 
wtorek 11 lutego 2025

Misteria Paschalia 2025 – ogłaszamy program! 

Osiem dni, dziesięć wyjątkowych lokalizacji i kilkadziesiąt wydarzeń artystycznych w Krakowie, Tyńcu i Wieliczce od 13 do 20 kwietnia 2025 roku – tak prezentuje się tegoroczna, 22. edycja Festiwalu Misteria Paschalia, jednego z najważniejszych europejskich festiwali muzyki dawnej. Pod kierownictwem artystycznym Vincenta Dumestre’a odbiorcy doświadczą wyjątkowej podróży przez muzykę dawnych wieków, pełną zarówno uznanych arcydzieł, […]

czytaj więcej
Misteria Paschalia 2024 – festiwal już trwa!
wtorek 26 marca 2024

Misteria Paschalia 2024 – festiwal już trwa!

Osiem dni, dziesięć lokalizacji, kilkadziesiąt wydarzeń… W tym roku kierownictwo artystyczne nad festiwalem Misteria Paschalia objął dobrze znany krakowskiej publiczności Vincent Dumestre – założyciel, dyrektor artystyczny i dyrygent zespołu Le Poème Harmonique, którego koncerty od wielu lat są szczególnie wyczekiwane przez słuchaczy. Od ponad dwóch dekad okres Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy to w Krakowie czas, […]

czytaj więcej
Misteria Paschalia na antenie Dwójki i Radia Kraków Kultura
poniedziałek 25 marca 2024

Misteria Paschalia na antenie Dwójki i Radia Kraków Kultura

Festiwal muzyki dawnej Misteria Paschalia tradycyjnie zagości na antenie Polskiego Radia. Wybrane koncerty zaplanowane w ramach tegorocznej edycji wydarzenia usłyszymy na antenie Dwójki oraz Radia Kraków Kultura. Trzech koncertów będzie można wysłuchać na żywo, a cztery kolejne zostaną wyemitowane w późniejszym terminie. Wszystkich, którzy nie mogą dotrzeć do wspaniałych przestrzeni festiwalowych, zachęcamy do spędzenia czasu […]

czytaj więcej
Kraków świętuje Early Music Day!
wtorek 12 marca 2024

Kraków świętuje Early Music Day!

Jak co roku Kraków przyłącza się do świętowania Early Music Day. Dnia Muzyki Dawnej został ustanowiony w 2013 przez organizację REMA w celu promowania muzyki czasów średniowiecza, renesansu i baroku wśród szerokiej publiczności. Early Music Day odbywa się corocznie 21 marca – w rocznicę urodzin Johanna Sebastiana Bacha. W Krakowie koncerty w ramach Early Music […]

czytaj więcej
Keybord Days – zgłoś się do udziału w masterclasess i warsztatach improwizacji!
środa 28 lutego 2024

Keybord Days – zgłoś się do udziału w masterclasess i warsztatach improwizacji!

Keyboard Days, czyli trzydniowe święto instrumentów klawiszowych, to nie tylko wystawa i recitale, lecz również masterclasses, warsztaty improwizacji i panele. Wydarzenia te tworzą pasmo edukacyjne Festiwalu Misteria Paschalia. Masterclasses, które poprowadzą wirtuozi klawesynu: Jean-Luc Ho, Justin Taylor i Pierre Hantaï, skierowane są do studentów i absolwentów wyższych uczelni muzycznych w Polsce i za granicą, którzy […]

czytaj więcej

Organizatorzy